• Na czasie
    FOOTBALL
    Dzisiejsze słowniki podają dwie formy tego słowa: angielską football i spolszczoną futbol. Ta druga, jako częstsza, jest przytaczana na
    pierwszym miejscu, pierwszą można znaleźć jako odsyłacz. W polskich słownikach międzywojennych, w których wyrazy te pojawiły się po raz pierwszy, przewaga futbolu nad footballem nie była jeszcze widoczna – formy te podawano w różnej kolejności, a prócz nich notowano inne postaci oboczne: foot-ball i futbal. W powojennym słowniku Doroszewskiego adaptację footballu chciano chyba nadmiernie przyspieszyć, w rezultacie słowo to zostało w ogóle pominięte, a futbol odesłano do piłki nożnej. Dziś football w polskich tekstach pojawia się głównie w nazwach własnych – obcych lub polskich, pretensjonalnie zinternacjonalizowanych, por. „W tym dniu w Płocku odbędzie się «PLOCMAN FOOTBALL CUP ’98», czyli I Mistrzostwa w Komputerowej Piłce Nożnej o Puchar Prezydenta Miasta Płocka” (Tygodnik Płocki).
    Mirosław Bańko
     
  • Łatwo pomylić
    NAWARZYĆ, NAWAŻYĆ
    Nawarzyć znaczy ‛nagotować’, np. „Nawarzyła kaszę i wylała na stół” (Linde). Dziś słowo to można spotkać głównie w
    zwrocie nawarzyć piwa, co znaczy ‛narobić, zwłaszcza samemu sobie, kłopotów’. Czym innym jest naważyć – ‛ważąc coś, przygotować to w znacznej ilości’, np. naważyć ziemniaków. Pierwszy z tych czasowników jest pokrewny rzeczownikowi war (a także warzywo), drugi rzeczownikowi waga.
    Mirosław Bańko
     
  • To ciekawe
    FANTASTYCZNY
    Fantastyczny to typowy językowy intensyfikator – słowo używane dla
    podkreślenia wielkości lub intensywności czegoś. Osoby, rzeczy i zjawiska określane w taki sposób oceniamy pozytywnie, por. fantastyczna dziewczyna, kariera, koniunktura, okazja, zabawa. Wybór synonimicznych określeń jest ogromny, np. bajeczny, boski, cudowny, fenomenalny, genialny... W zakresie słownictwa oceniającego synonimia jest w ogóle bardzo bogata.
    Mirosław Bańko
     
Słowo dnia: odwaga

Zagraj z nami!

Chcesz sprawdzić swoją znajomość języka?

Zagraj teraz

Zasady pisowni

90.E.2. [373] Spójnik łączny, rozłączny, wyłączający (oraz partykuła czy) powtórzone na początku dwóch zdań współrzędnych
Jeśli spójnik łączny, rozłączny, wyłączający (dotyczy to też partykuły czy) został powtórzony na początku dwóch zdań współrzędnych, przecinek należy postawić przed powtórzonym spójnikiem lub partykułą, np.
Albo zrobisz to dziś, albo nie rób wcale.
Ani nie mam czasu, ani ochoty.
Czy zrobisz to sam, czy przysłać ci kogoś do pomocy?
Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory.
Matka zwracała się z prośbą o pomoc już to do swojej rodziny, już to do dawniejszych przyjaciół.
Pojadę bądź koleją, bądź autobusem.
... >>

Zmieniają się czasy,
zmieniają się słowa

Zobacz w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, jak przez pół wieku zmieniło się słowo emitować
Więcej słów
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego